Psychoterapia to przede wszystkim metoda leczenia zaburzeń o podłożu psychicznym. Czasem pacjenci zgłaszają się z konkretnymi objawami a czasem sygnałem tego, że coś jest nie tak są częste komunikaty ze strony otoczenia, że np. trudno z nami wytrzymać.
Często trudno samodzielnie stwierdzić czy mamy do czynienia z chorobą, a wiec z jakimś zaburzeniem, które wymaga leczenia. Trudność ta jest większa, jeśli chodzi o nas samych.
Żeby stwierdzić czy mamy do czynienia z chorobą warto się zastanowić czym jest zdrowie. Czy zdrowie to tylko brak objawów, które towarzyszą konkretnym chorobom? Współcześnie zdrowie rozumie się nieco szerzej.
Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu.
Tak również należałoby myśleć o zdrowiu psychicznym. To nie tylko brak objawów, ale również zdolność do realizowania własnego potencjału i umiejętność wykorzystywania własnych zasobów.
Co stoi na przeszkodzie?
Często zwracamy uwagę na zewnętrzne okoliczności. Oczywiście to co się dzieje dookoła ma duży wpływ na nasze dobre i złe stany emocjonalne, ale równie ważne jest to jak zwykle na te sytuacje i okoliczności zewnętrzne reagujemy.
Na to jak radzimy sobie ze stresem ma wpływ to jaką mamy osobowość, jakimi zasobami dysponujemy i na ile potrafimy je wykorzystać w radzeniu sobie z różnymi, często trudnymi okolicznościami zewnętrznymi. Od naszych indywidualnych sposobów reagowania zależy to czy stres nas mobilizuje czy załamuje. Nasze wewnętrzne zasoby mogą pełnić rolę ochronną przed doświadczaniem negatywnych skutków stresu. Funkcje ochronną pełnią takie czynniki jak: poczucie koherencji, poczucie własnej wartości, optymizm oraz wsparcie społeczne.
Trudno mówić o takich zasobach na przykład w przypadku osób neurotycznych, które, szczególnie w reakcji na stres, wykazują większą chwiejność emocjonalną i przeżywają więcej stanów negatywnych takich jak lęk, wstyd, wrogość i gniew.
To jacy jesteśmy wydaje nam się czymś oczywistym ale nie do końca tak jest. Do wielu informacji nie mamy dostępu, ponieważ leżą one w obszarze naszej nieświadomości.
Praca z psychoterapeutą daje możliwość zobaczenia siebie takim, jakim się nigdy do tej pory nie postrzegało. Pacjent tym samym uzyskuje wgląd w procesy psychiczne, których nie był świadomy. Wtedy często jasne staje się to dlaczego doświadczamy powtarzających się trudności w życiu osobistym czy zawodowym. To jest niezbędne do tego, aby móc cokolwiek zmienić. Mając wgląd w to jakim się jest i co w tym jest szkodliwe, nie służy zdrowiu i nie pozwala na wykorzystanie potencjału pozwala dopiero na zmianę.
W miejsce dotychczasowych niefunkcjonalnych a wręcz szkodliwych sposobów radzenia sobie z rzeczywistością pojawiają się nowe zasoby (cechy, umiejętności, mechanizmy), bez których trudno zachować stan zdrowia psychicznego.
Psychoterapia to czasem długi proces, w pierwszej kolejności samopoznania a potem zmiany, którego niejako skutkiem ubocznym jest to, że każdy komu z powodzeniem uda się przejść przez ten proces staje się mądrzejszy, sprawniejszy i w efekcie szczęśliwszy.